Schoonmaaktrends 2025 

Gom-branchemanagers innovatie Sprinkhuizen en Nouws:

‘Schoonmaker is sleutel tot succes van technologie’  

Het succes van innovatie zit niet in de technologie alleen. Integendeel. Het is de combinatie van mens en technologie die ervoor zorgt dat het gaat werken. Zeker in de schoonmaak. Dat benadrukken Mieke Sprinkhuizen en Geoffrey Nouws, beide branchemanager innovatie bij schoonmaakbedrijf Gom. ‘Betrek medewerkers vanaf het begin bij technologische verandering en stel hun kennis en behoeften centraal.’ 

Geoffrey Nouws en Mieke Sprinkhuizen, Gom

Bij het voorstelrondje wordt de portefeuilleverdeling meteen duidelijk. Sprinkhuizen: ‘Ik ben verantwoordelijk voor sociale innovatie binnen Gom, dus voor mens en gedrag.’ Nouws: ‘En ik zit op de technologie en de mogelijkheden daarvan, zoals robotisering en datagestuurde schoonmaak.’ Samen belichamen ze de verandering die Gom inzet om de mens, de schoonmaker, mee te nemen in alle technologische ontwikkelingen. Nouws: ‘Want we kunnen nog zo’n mooie tool hebben of nog zo’n mooie robot, als het gebruik ervan niet wordt omarmd door onze medewerkers, zijn we nergens.’

Dat erkende Gom al vroeg. Het bedrijf zette twee jaar geleden al een programma neer om schoonmakers op te leiden in het werken met robots. Sprinkhuizen: ‘Nu gaan we nog een stap verder door een heel trainings- en begeleidingsprogramma bij alle technologische innovaties te ontwikkelen. Daarbij staat de kennis van medewerkers zelf centraal en worden zij vanaf het allereerste begin van de innovatie betrokken bij het denk- en ontwikkelproces. Zonder hun kennis en betrokkenheid gaat het echt niet werken. Zij moeten zelf het vertrouwen hebben dat de nieuwe technologie hun werk gemakkelijker en effectiever maakt, zonder dat zij hun autonomie verliezen. De mens is de sleutel tot succes met technologie. Dat besef is er volop bij ons.’

‘De mens is de sleutel tot succes met technologie. Dat besef is er volop bij ons’

Minder werkdruk

Nu er een krapte op de arbeidsmarkt heerst, is het volgens de twee branchemanagers innovatie niet vreemd dat er naar digitalisering van processen en robotisering wordt gekeken. Nouws: ‘Een smart cleaning-platform maakt het mogelijk om op basis van data inzichten en bezettingsdata van sensoren onze werkorganisatie te optimaliseren. Bij Gom gebruiken we de kennis van onze medewerkers en de data vanuit gebouwsystemen. Je hoeft een collegezaal niet schoon te maken als je uit ervaring weet dat de opkomst van studenten op een vrijdag niet hoog is. Via sensoren of via andere datastromen kun je zien dat vergaderzalen niet gebruikt zijn. Of je ziet dat er veel bezoekersstromen zijn geweest en dat je extra moet schoonmaken. Bijvoorbeeld bij de entree of bij de wc’s.’

‘Informatie uit data helpt je om meer te kunnen voorspellen wat de bezetting en benutting is van gebouwen. Dat zorgt voor meer inzicht en werkverdeling waardoor je ook minder werkdruk hebt. Datzelfde geldt voor robots, die we inzetten als co-bots. Ze helpen, letterlijk als een hulpje, bij de dagelijkse repeterende taken die, ergonomisch gezien, zwaar op jou als medewerker kunnen drukken. Denk aan robotstofzuigers of robotschrobzuigmachines die een deel van het werk overnemen.’

De mens niet vergeten

Dergelijke tools zijn dus van grote waarde om het werk prettiger en gemakkelijker te maken, om de werkdruk van de schoonmaker te verlichten. Sprinkhuizen: ‘Ze zijn onmisbaar om een aantrekkelijke branche om in te werken te zijn voor zowel huidige als toekomstige medewerkers. Maar vaak vergeten veel partijen die met robots en digitalisering bezig zijn iets belangrijks: de mens. Hem of haar krijg je niet mee met een training van een halve dag of een keer een instructie over de nieuwe technologie van de leverancier. Het moet meer zijn dan dat.

‘Vaak vergeten veel partijen die met robots en digitalisering bezig zijn iets belangrijks: de mens’

Betrekken bij technologie

Gom werkt met de wetenschap samen om de combinatie van mens en technologie te verfijnen. Sprinkhuizen: ‘Wat moeten we wel en niet doen om de omarming van de nieuwe technologie te realiseren? Hoe ervaren de schoonmaakmedewerkers het werken met de nieuwe technologie? Wat gaat goed en wat zijn nog hobbels om te nemen?’  Associate-professor Rebecca Moody van de Erasmus Universiteit kijkt met ons mee naar de implementatie van technologie en gaat letterlijk naast onze mensen staan. Ze doet volop onderzoek naar datagedreven werken, AI en de samenleving bij verschillende grote bedrijven en instanties. Van al haar kennis en het onderzoek dat zij op dit moment voor Gom doet, willen wij leren. Hoe kunnen we schoonmakers betrekken bij technologie? Maar ook: hoe kunnen we het proces of de technologie zodanig aanpassen dat deze behulpzaam is voor onze medewerkers? Waar liggen de kansen? We kijken nu al uit naar de resultaten van dat onderzoek dat plaatsvindt bij onze klant Sanquin. De resultaten gaan ons helpen bij het verbeteren van de combinatie van mens en technologie en de omarming van nieuwe technologie’

Toekomst van schoonmaakwerk

Nouws vertelt verder over de investering van Gom in de samenwerking met RoboHouse, een fieldlab van de TU Delft. ‘Technologische experts en sociale wetenschappers vanuit RoboHouse en kwaliteitsexperts en schoonmaakmedewerkers vanuit Gom ontwerpen met elkaar de toekomst van het schoonmaakwerk. Bij dit onderzoek staan ook weer de schoonmaakmedewerkers volledig centraal. Rondom hun proces en doelen ontwikkelen we gezamenlijk een nieuwe technologische oplossing voor de hogedrukspuitwerkzaamheden.’

Sprinkhuizen: ‘We verbinden al die verschillende experts met elkaar, van wetenschappers en onderwijs tot onze schoonmaakmedewerkers. En ook deze innovatie testen we weer op een locatie van een klant van ons: Hilton Foods Holland. De betrokken klanten denken en doen ook allemaal proactief mee in de oplossingen. Heel fijn als al die kennis in de keten zo met elkaar verbonden is. Zo hebben we diverse innovatielabs waar we vanuit werken als Gom. Op deze plaatsen staan verandering en vernieuwing continu centraal.’  

Relevant blijven in de toekomst

‘Ons succes als bedrijf komt uit het feit dat we blijven innoveren’, constateert Nouws. ‘Technologiegebruik wordt steeds normaler. We kunnen niet zonder de techniek om ons bestaansrecht in de toekomst te rechtvaardigen. Maar dan moeten schoonmakers wel aan de slag willen met die technologie. En moeten wij die technologie zo toegankelijk mogelijk maken. In samenwerking met onze schoonmakers. Dat gaat soms over simpele zaken: Hoe werkt de tablet? Wat kun je er aan gegevens over bezoekersstromen op zien? Wat hoef je dan wel en niet aan schoonmaakwerkzaamheden op te pakken?’

‘Ons succes als bedrijf komt uit het feit dat we blijven innoveren’

Sprinkhuizen: ‘Mensen meekrijgen is wat anders dan de technologie er bij hen doorduwen. Sterker nog: de mens is zelf ook een bron van kennis, ervaring en data over de locatie waar hij of zij werkt. Dat is een belangrijk inzicht voor ons. We zien namelijk  niet alleen sensoren, gebouwbeheersystemen of reserveringssystemen als databron, maar vooral ook de schoonmaker zelf. Diegene heeft in de loop der jaren enorm veel kennis en ervaring opgebouwd over het gebouw waar hij of zij werkt. Daar hebben wij vaak geen weet van of we denken er niet aan. Diens achtergrond gekoppeld aan de andere databronnen en het gebruik van technologie, zoals robots en data, is een gouden combinatie.’

Betrekken vanaf dag één

Mens en technologie dus. Maar technologie wordt niet zomaar omarmd, beseft schoonmaakbedrijf Gom zich als geen ander. De branchemanagers innovatie sluiten daarom af. Sprinkhuizen: ‘We betrekken schoonmakers vanaf dag één. Hun kennis doet ertoe. We gaan hen helpen om in de juiste (kleine) stappen met de nieuwe technologie te gaan werken.’ Nouws: ‘Zodat je met behulp van bijvoorbeeld een robot of datagestuurde schoonmaak je werk kunt verlichten en gezond je pensioen op een fijne manier kunt halen. De samenwerking tussen mens en technologie klinkt nu o zo logisch, maar dan moet je het wel goed aanpakken. Ik denk dat we als Gom met die aanpak uniek zijn.’

Dit artikel is gesponsord door Gom.